Bánh đậu xanh, vải thiều Thanh Hà, bánh gai Ninh Giang, gà tươi Mạnh Hoạch… là những món mà người ta sẽ nghĩ đến đầu tiên khi nhắc đến vùng đất Hải Dương. Nhưng ít ai biết rằng nơi đây còn có một món đặc sản độc đáo nữa mà một khi đã thưởng thức rồi thì sẽ nhớ mãi không thôi, đó là món rươi.
Nằm trong khu vực đồng bằng châu thổ sông Hồng, Hải Dương bốn bề bao quanh bởi những con sông lớn đổ ra biển Đông mênh mông ngày ngày được phù sa bồi đắp. Các huyện Kinh Môn, Tứ Kỳ, Thanh Hà của tỉnh là nơi nổi tiếng bởi có nhiều rươi và Rươi Hải Dương ở những nơi đó còn được biết là ngon và chất lượng nhất.
Nội dung bài viết
Con rươi là con gì?
Theo từ điển tiếng Việt thì: “Rươi là con giun đất, thân có nhiều lông tơ nhỏ, sinh theo mùa, ở vùng nước lợ, xuất hiện nhiều vào cuối tháng chín đầu tháng mười hàng năm”. Dân gian còn hay gọi rươi là con “rồng đất”.
Thoạt nhìn, rươi trông khá là đáng sợ, trông chúng chẳng khác gì những con giun đủ màu xanh đỏ, lại có vô số chân nhỏ mọc dọc theo thân. Đặc biệt là khi Rươi nổi, cả một đầm rươi đỏ cuộn vào nhau bò lổm ngổm, uốn éo khiến người lần đầu nhìn thấy hẳn sẽ kinh hãi. Ấy vậy mà khi được chế biến thành món ăn thì loài vật xấu xí ấy lại khiến người khó tính nhất cũng phải khen ngợi bởi hương vị đặc biệt, thơm ngon, béo ngậy mà không ngấy.
Rươi Hải Dương có gì đặc biệt?
Rươi nổi tiếng nhất cả nước phải kể đến rươi Hải Dương, đặc biệt là rươi được thu hoạch tại huyện Tứ Kỳ, đây được coi là lộc trời ban cho vùng đất này. Rươi Hải Dương không những nổi tiếng về số lượng nhiều nhất cả nước mà còn bởi chất lượng rươi không đâu bằng. Hải Dương là vùng đất của rươi, nơi có những con rươi mập mạp khỏe mạnh nhất, làm ra những món rươi ngọt thơm hấp dẫn. Người sành ăn khi ăn rươi chỉ ưa thích rươi Hải Dương cũng vì thế.
Đến mùa thu hoạch, người ta sẽ đến tận đầm nuôi rươi để thu mua và đem đi khắp nơi để bán: chợ làng, chợ đầu mối hay vận chuyển tới những thành phố lớn bán cho các khách sạn, nhà hàng đặc sản… Cách đây vài năm chỉ có vài chục nghìn một kg rươi tươi nhưng vài năm trở lại đây rươi rất khan hiếm do môi trường sống không được như xưa. Người biết đến rươi, thích ăn rươi cũng ngày càng nhiều hơn, thu hoạch được bao nhiêu là bán hết bấy nhiêu. Cũng bởi vậy mà có thời điểm một kg rươi Hải Dương ngon tại Hà Nội được bán với giá lên tới 550.000 – 650.000 đồng, thậm chí có khi lên đến cả triệu đồng cho một kg rươi. Rươi cũng vì thế là nguồn thu kinh tế quý giá cho quê hương Hải Dương.
Mùa rươi Hải Dương
Rươi là loài sống hoàn toàn tự nhiên chứ không nuôi được. Rươi sống ở những nơi đầm bãi và phải là nơi có nước ra nước vào, đặc biệt chúng rất thích trú ngụ dưới những gốc rạ lúa. Các cụ có câu: “tháng chín đôi mươi, tháng mười mồng năm” chỉ thời gian xuất hiện rươi trong năm là khoảng cuối tháng 9 đến đầu tháng 10 âm lịch. Khi đó, cả vùng bãi triều ngập trong đất phù sa trở thành ruộng rươi mênh mông. Và mùa Rươi Hải Dương cũng vậy. Những ngày này ở Hải Dương, người ta chỉ cần vác quốc đi ra vạt đất bãi sát bờ sông, cuốc vài chục nhát là thấy những sợi nhỏ màu hồng như búi dây nịt hiện ra, nhìn kĩ lại thấy đó là con vật nửa giun nửa rết đang ngoe nguẩy, cứ đùn đùn từ lòng đất chui lên, có con dài tới vài mét. Từ một đoạn dài, rươi phân thành nhiều khúc, đứt đến đâu thành một con rươi mới đến đấy, đủ cả mắt miệng rất diệu kỳ.
Khi nước ngoài sông tràn vào đồng, lúc nước rút ra cũng là khi rươi theo nước mà nổi lên. Chúng kết lại thành đoàn, trôi theo dòng nước chảy. Khi ấy người dân Hải Dương chỉ cần dùng lưới, vợt bằng vải màu hay rá rổ, thậm chí cả gầu tát nước đơm chỗ cửa nước chảy là vớt được rươi một cách dễ dàng. Còn đối với những người muốn lấy số lượng lớn để kinh doanh thì đầu tiên, phải khơi bờ ruộng cho nước chảy, giăng mành mành rộng ra theo hình phễu rồi đơm đó vào. Rươi sẽ ào ào chui vào miệng đó theo dòng nước chảy. Khi đầy, ta chỉ việc nâng đó, trút rươi vào thúng.
Rươi Hải Dương nấu món gì ngon?
Các món ăn từ rươi như chả rươi, nem rươi, rươi rang muối, rươi cuốn lá lốt, lẩu rươi, mắm rươi… nếu ai đã từng được thưởng thức thì sẽ bị mê hoặc, đến mùa rươi phải mua ăn cho bằng được.
Trước khi nấu bất kì món gì từ rươi đều cần phải trải qua công đoạn sơ chế để làm sạch chất nhờn, rác bẩn và lông tơ của rươi. Đầu tiên là rửa rươi bằng nước sạch, nhặt bỏ rác và con chết, sau đó trụng rươi qua nước sôi 60 độ vài ba lần. Làm sạch là một phần, loại bỏ những con rươi chết vỡ bụng để đảm bảo an toàn, tránh ngộ độc mới là quan trọng nhất. Sau khi sơ chế xong là rươi đã sẵn sàng để chế biến thành những món ăn xiêu lòng người.
Chả rươi là món ăn dễ làm và được nhiều người biết đến nhất. Rươi được trộn đều với thịt xay, vỏ quýt băm nhỏ, ớt, thì là, hành lá, rau mùi, trứng… Sau đó rán từng thìa với mỡ heo cho đến khi vàng đều 2 mặt. Chả rươi thơm ngon, béo ngậy, rất thích hợp để ăn cùng cơm nóng hoặc bún.
Làm nem rươi cũng là một cách khá được ưa chuộng. Cách làm giống như làm nem rán truyền thống, cũng bao gồm các nguyên liệu băm nhỏ như thịt ba chỉ, mộc nhĩ, hành hoa, hành tây, giá đỗ, miến dong, trứng… chỉ khác là cho thêm rươi và vỏ quýt băm nhỏ. Bọc nguyên liệu trong lá đa nem và rán trong chảo ngập dầu, rán nhỏ lửa để nem không bị vỡ. Thưởng thức cùng với nước chấm nem truyền thống. Món nem rươi ngậy hơn, trong mềm ngoài giòn, ngọt vị và không bị khô.
>> Bạn không nên bỏ lỡ:
Đối với món rươi rang muối, cần nhúng rươi vào hỗn hợp bột mì và bột ngô rồi chiên cho vàng giòn. Tiếp tục rang khô 2 thìa nhỏ muối trắng rồi cho rươi vào đảo cùng. Cuối cùng là chiên giòn lá lốt thái chỉ để trang trí.
Món rươi cuốn lá lốt có nguyên liệu tương tự như món chả rươi, chỉ khác là cho thêm lá lốt băm nhỏ và giò sống, nêm nếm gia vị sao cho vừa miệng. Xúc từng thìa nhỏ đem cuốn khéo léo bằng lá lốt sao cho miếng rươi được nén chặt gọn gàng rồi đem chiên trên chảo ngập dầu. Đợi miếng rươi chín vàng đều thì vớt ra giấy thấm dầu cho ráo là có thể thưởng thức.
Món rươi kho niêu đất là món ăn sáng tạo nhất nhưng lại giữ được vị ngon ngọt nguyên bản của rươi. Xếp lần lượt các nguyên liệu đã sơ chế vào nồi đất theo thứ tự như sau: Lá gừng, khế, củ cải, vỏ quýt, thì là, lá gấc, thịt lơn, rươi. Nêm nếm gia vị sao cho vừa miệng rồi đổ nước xâm xấp. Cứ thế đun sôi rồi hạ lửa, đun liu riu tầm 5-6 tiếng là món rươi kho mềm ngon đã hoàn thành.
Món lẩu rươi là món ăn lạ và ngon, rất thích hợp để thay thế cho các món lẩu truyền thống khi mùa lạnh về. Cách trộn nguyên liệu cũng giống như cách làm hỗn hợp món rươi cuốn lá lốt. Sau khi có được hỗn hợp rươi sánh mịn thì không cuốn vào lá lốt mà xắn từng miếng rươi thả vào nồi nước lẩu đợi trong vài phút là được. Nước lẩu là nước hầm xương có thêm sa tế, lẩu thái, cà chua chưng hành mỡ… Lẩu rươi cũng ăn kèm với các đồ ăn lẩu như bình thường.
Còn rất nhiều món ngon từ rươi, mỗi món đều có nét đặc sắc riêng. Trải qua bàn tay khéo léo của người nấu, kết hợp với những gia vị cây nhà lá vườn theo kinh nghiệm truyền thống của ông cha, những món rươi càng trở nên ngon và độc đáo hơn.
Mua rươi Hải Dương ở đâu?
Chọn địa chỉ mua Rươi Hải Dương uy tín là rất quan trọng để đảm bảo giá cả và chất lượng rươi. “Ở đất Bắc, ăn rươi là một thông lệ, đến mùa mà không được ăn thì như một người đàn bà đẹp đã để phí mất tuổi hoa”, Nếu đã bỏ qua mùa rươi rồi thì phải đợi đến năm sau mới được ăn rươi tươi. Ngoài rươi tươi, rươi ngon cũng được cho đông lạnh để dùng trong suốt cả năm. Mặc dù chất lượng và mùi vị gần như không thay đổi so với rươi còn tươi sống nhưng để mua được rươi đông lạnh chất lượng thì khá khó khăn, cần phải tìm mua ở các địa chỉ uy tín.
Hiện nay, địa chỉ mua rươi được tin dùng nhất là Cửa hàng Đặc sản Bá Kiến. Rươi đảm bảo tươi ngon, an toàn, thu mua tại Tứ Kỳ Hải Dương. Sau khi thu mua, rươi được sơ chế sạch sẽ và bảo quản trong môi trường đạt chuẩn để giữ nguyên mùi vị và chất lượng trước khi cung cấp cho người tiêu dùng. Thương hiệu Rươi Bá Kiến được chứng nhận Hàng Việt Nam chất lượng cao trong nhiều năm, có đầy đủ giấy tờ về vệ sinh an toàn thực phẩm. Bạn có thể yên tâm với sản phẩm của cửa hàng thay vì các loại hàng trôi nổi không rõ nguồn gốc ngoài thị trường.
Bạn có thể mua Online ĐẶT HÀNG NHANH TẠI ĐÂY hoặc đến cửa hàng:
Địa chỉ tại Hà Nội:
Số 1, lô 4E, Đường Trung Yên 10B, Phường Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, Hà Nội.
Điện thoại: 0962 08 3232 – 0904 75 0363 – 0915 08 5151
Địa chỉ tại Hải Dương:
Xã An Thanh, Huyện Tứ Kỳ, Tỉnh Hải Dương.
Điện thoại: 0915085151